Spark en haar visie op duurzaamheid
In dit item vragen we onze klanten en andere stakeholders naar hun visie op duurzaamheid. Hoe belangrijk is duurzaamheid voor hun organisatie en waar kunnen we dat aan terug zien? Voor deze editie van Creditnotes hebben we Spark benaderd, een mkb-onderneming uit Breda die zorgt voor off-grid solar installaties en zo toegang biedt tot elektriciteit via een pay-as-you-go systeem. We spreken met Marcel van Heist, een van de oprichters van de onderneming.
Kun je iets vertellen over Spark? Spark gelooft dat de enige manier om iedereen gelijke kansen te geven is om te zorgen voor een universele toegang tot energie. Bij Spark geloven we ook dat dit niet persé een technische uitdaging is, de oplossingen zijn er, het gaat er om de juiste tools te ontwikkelen zodat kleine communities zelf kunnen zorgen voor toegang tot duurzame energie. Door dit te doen in gebieden waar nu geen toegang tot energie is, creëren we enorme impact en kunnen we stappen overslaan in de ontwikkeling. Denk bijvoorbeeld aan smart, connected of peer-2-peer grids in plaats van eerst centrale grids te ontwikkelen die niet duurzaam en flexibel zijn.
Hoe ziet Spark duurzaamheid in het algemeen?
Duurzaam betekent voor ons dat iets door blijft gaan, zonder externe toevoegingen. Duurzame techniek betekent dat we kijken naar herbruikbare energiebronnen zoals de zon, wind, etc. Maar wat voor ons nog veel belangrijker is dan technisch duurzaam zijn, is een volledig duurzame waardeketen. We geloven dat alleen businessmodellen waarbij de hele keten geld kan verdienen een duurzame toegang tot energie mogelijk kan maken. Daarom ontwikkelt Spark veel meer dan alleen een product, maar ook toegang tot financiering, after sales, software en duurzame partnerships waarbij ook de partners genoeg geld kunnen verdienen zodat we niet afhankelijk zijn van externe donaties en dergelijke.
In jullie bedrijfsvoering zijn duurzame producten zo ongeveer de kern van onderneming. Is dat altijd zo geweest?
Spark is een middel om duurzame toegang tot energie te realiseren. Het bedrijf is en was nooit het doel, maar om duurzame toegang tot energie te realiseren moeten we een verdien model hebben zodat het ook financieel en zakelijk duurzaam is. Dus ja, we zijn begonnen met de missie, niet met ‘een goedlopend bedrijf opzetten’, dat is slechts het middel.
Er wordt wel eens gezegd dat investeerders in de rij staan voor duurzame ondernemers. Jullie hebben de weg gevonden naar het Dutch Good Growth Fund voor veel van jullie transacties en hebben hierdoor ook kunnen investeren.
Het is niet zo eenvoudig om investeringen aan te trekken voor onze projecten in Afrika. De eindklant is een persoon, soms niet eens met een formele identiteit, laat staan een krediet score. Onze systemen zijn relatief duur voor de eind klant en kunnen alleen verkocht worden op afbetaling. Dat wil zeggen dat onze lokale distributeurs kapitaal nodig hebben om de producten voor te schieten, met een financieel risicovolle klant. Daarvoor zijn investeerders nodig die geloven in het doorbreken van de traditionele risico-analyses en durven te investeren in een doelgroep waar echt impact gemaakt kan worden. Het heeft best lang geduurd voordat we een constructie konden opzetten waardoor wij investeringen kunnen aantrekken waarmee wij onze distributeurs kunnen helpen in deze cashflow-challenge. Door ons ecosysteem met onder andere support zorgen wij dat onze producten blijven doen wat ze moeten doen en de klant dus blijft betalen.
Jullie zijn met name actief in Afrika, waar off-grid solar in veel gebieden noodzakelijk is. Hier in Nederland kampen we met overbelasting van het elektriciteitsnetwerk. Zouden off-grid of hybride installaties of bijvoorbeeld opslag hier ook een oplossing kunnen zijn?
We zijn ervan overtuigd dat de toekomst van energie(netwerken) gaat bestaan uit veel slimmere, gedistribueerde oplossingen. Kleine communities of wijken moeten lokaal de pieken en dalen opvangen door lokale opwekking en slimme opslag en kunnen dan als hub terug leveren aan een groter grid en tussen deze wijken energie delen. Hoe dat werkt, wat de rol is van de gebruiker, etc., is precies wat wij in off-grid gebieden proberen uit te vinden. Wij geloven dat de pilots van de energie-netwerken van de toekomst in off-grid gebieden kunnen worden ontwikkeld en kunnen gelden als blueprint voor de hele wereld.
Denken jullie dat overheidsingrijpen noodzakelijk is om ontwikkelingen en vooruitgang op het gebied van duurzame energie meer kansen te geven?
Een van de belangrijkste puzzelstukjes in onze business is de toegang tot financiering. Wie durft snel tegen goede voorwaarden te investeren met lange looptijden? Voor zakelijke financiers is het vaak te spannend om in te stappen. Als de markt zich bewijst wordt dat anders, maar om de boel te kickstarten geloven wij in hulp van de overheden. Behalve voor echte R&D geloven we niet in giften; het moet een duurzaam financieel model zijn zodat de impact niet afhankelijk is van de overheden. Als het model zich bewijst moet het kunnen worden opgeschaald met commerciële financieringen, maar de overheid kan een rol spelen door risico te durven nemen. Als dit dan ophoudt kunnen we andere financiering hiervoor in de plaats regelen omdat we het hebben kunnen bewijzen. Zo blijven de ontwikkelingen doorgroeien en stort het niet in.
Hebben jullie nog tips voor internationale ondernemers als het gaat om duurzaamheid te integreren in de internationale bedrijfsvoering?
Als je iets wilt opbouwen voor de toekomst kan dat simpelweg niet zonder duurzaamheid. Duurzaamheid moet niet ‘erbij’ zijn, maar moet de basis zijn. De tip is dus niet om te kijken hoe je ‘ook duurzaamheid’ kan doen, maar om te zorgen dat je long term product visie in de basis duurzaam is.