Haagse Zaken
Toekomstbestendig de grens over? RVO helpt je verder
Interview Annette Wijering, directeur Toekomstbestendige en digitale economie, RVO
In deze rubriek spreken we met beleidsmakers uit Den Haag die een raakvlak hebben met ons werk. Zij delen hun visie op de toekomst van handelsbevordering. Voor deze editie spraken wij met Annette Wijering, directeur Toekomstbestendige en digitale economie bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Annette Wijering is bestuurskundige en heeft ruime ervaring in de publieke sector, onder andere bij Rijkswaterstaat en de ministeries van IenW, EZ en LVVN.
U bent per 1 augustus benoemd in uw nieuwe rol. Wat gaat u precies doen?
In mijn acht jaar bij RVO hield ik mij tot nu toe vooral bezig met internationaal ondernemen, daar komt voor mij nu een belangrijk domein bij. Er is gekozen voor een nieuwe overkoepelende rol waarin toekomstbestendigheid en innovatie centraal staan. Het gaat ook gepaard met een herinrichting van onze organisatiestructuur begin 2025 om nog beter ondernemers van dienst te kunnen zijn in tijden van snelle verandering. De directie internationaal is hier overigens onderdeel van, dus ik mag mij gelukkig nog wel met internationalisering bezighouden.
Welke maatschappelijke ontwikkelingen hebben het meeste invloed op jullie diensten?
RVO heeft zelf al een aantal transities doorgemaakt, komende van andere structuren die onder verschillende ministeries vielen; bijvoorbeeld het Agentschap NL en de Dienst Regelingen. RVO zoals we het nu kennen bestaat eigenlijk nog maar tien jaar maar is niet meer weg te denken in de huidige vorm. Up-to-date blijven moet natuurlijk wel, en dat omarmen we. We staan dicht op Nederlandse ondernemers waardoor hun uitdagingen ook de onze worden. Bijvoorbeeld op het gebied van digitalisering of (ongewenste) kennisdeling. Wij willen nu impact helpen maken met grote actuele vraagstukken: klimaat, energie, vernieuwing van voedselsystemen, inzet op duurzame welvaart en digitalisering. Als we deze opgaven als maatschappij en bedrijfsleven niet samenhangend oppakken, zijn gevolgen merkbaar, zowel veraf als dichtbij in Nederland.
Hoe ziet de interactie eruit tussen RVO en ondernemers?
Wij spreken dan al snel over een zogenaamde klantreis: met start- en eindpunt. Wij zijn een allround dienstverlener met diverse expertise onder één dak. Zo’n reis kent dus vele haltes, omwegen en niet één enkele eindbestemming. In die gehele reis willen we helpen. Voor ondernemers met een hulpvraag leggen we de drempel zo laag mogelijk. Daarbij combineren wij digitale en fysieke kanalen optimaal. Het zou dan niet moeten uitmaken waar je begint, of dat nu onze regionale partners, de Posten of de collega’s bij RVO zelf zijn. Ook kennen we een uitgebreide aanwezigheid op evenementen en andere blijvende onmisbare contactmomenten. In de praktijk hebben we dus verschillende loketten of ‘ingangen’ voor ondernemers, net wat de ondernemer zelf wil kiezen.
Een hulpvraag van een ondernemer is nooit eenzijdig en beslaat altijd meerdere fronten, bijvoorbeeld als je bent geholpen met een innovatiesubsidies én met contacten in een bepaalde branche. Wij leunen veel op onze gemeenschappelijke database; hierin zetten we alle informatie over bedrijfscontacten. Het nut daarvan bewijst zich altijd later gedurende de hele klantreis, omdat een klant niet steeds hetzelfde verhaal hoeft te doen. Daar gaan de nodige middelen naartoe maar in combinatie met de kennis en kunde van medewerkers levert het ook veel op. Naast digitale ondersteuning en ondersteuning via collectieve evenementen en missies richten we ons ook op persoonlijk contact; bovenop het gebruikelijke klantcontact voeren we, via onze regionale partners, jaarlijks bijna duizend één-op-één gesprekken bij de bedrijven zelf, als het ware “aan de keukentafel”. Uit dit contact ontstaan veel concrete acties – waardoor wij ook al snel kunnen doorverwijzen naar andere instanties, naar jullie, ambassades of RVO-collega’s.
Dan is er ook nog vaak sprake van individuele informatievragen. Ik zoek distributeurs van zonnepanelen in Liberia, hoe pak ik dat aan? Wat is een goede productielocatie in Centraal-Amerika? Ik twijfel over de kredietwaardigheid van mijn klant? Daar bieden we veel informatie op een toegankelijke manier over aan. En die wordt gevonden: onze landenpagina’s zijn veruit het meest bezocht op onze site, met 1,8 miljoen bezoeken per jaar en onze klantlijnen worden druk bezocht.
Waarom is die toekomstbestendigheid zo belangrijk?
Ondernemers verwachten van dienstverleners zoals wij dat ze meebewegen met de wereldeconomie en daarbij gereedschap bieden om succesvol zaken te blijven doen. Wij zien in de praktijk dat het verdienvermogen, werkgelegenheid en het vestigingsklimaat onder druk komen te staan. Onze rol is het juiste gereedschap vinden: toegang tot financiering, talentbehoud maar ook zonder angst kennis in huis te nemen van complexe sectoren – zie bijvoorbeeld onze programma’s en inzet op het gebied van cyberveiligheid, omgaan met risico’s en hightech Bij toekomstbestendige businessmodellen hoort ook het waarborgen van de economische weerbaarheid. Kunnen bedrijven nog leveren via de ketens en partners die vanzelfsprekend lijken?
Welke ontwikkelingen zijn er op het gebied van publiek/private handelsbevordering?
Het meeste van onze middelen wordt nationaal ingezet, maar vergis je niet: het merendeel van de activiteiten in eigen land is op den duur grensoverschrijdend. Nederlandse ondernemers gaat dat vrij natuurlijk af, dat zit in hun DNA. Bedrijven die willen groeien, doen dat dus door interesse te wekken van buitenlandse partners of klanten. In markten die ze soms zelf niet hadden kunnen bedenken. Veel grote succesvolle bedrijven die internationaal bekend staan, zijn ooit wel eens geholpen door publieke diensten. Ons ecosysteem van handelsbevordering kent weliswaar veel verschillende spelers, maar is zo succesvol omdat er goed wordt samengewerkt.
Wat RVO zelf merkt door veel onder één dak te hebben, zien we ook op het gebied van financiering of juridische diensten. Het maakt niet uit waar je begint: we helpen je zo snel mogelijk naar de goede plek. Feit is dat de vraag blijft stijgen, zowel bij ambassades, de Netherlands Business Support Offices (NBSO) als bij RVO zelf. Met de huidige geopolitieke ontwikkelingen én het effect daarvan op de economische kansen en uitdagingen zal dat niet minder worden. Dan is het wel een uitdaging als je, met flink stijgende prijzen, met hetzelfde budget moet blijven werken. Meer doen met minder, dat wringt weleens. Maar we blijven maximaal de Nederlandse MKB-ondernemers ondersteunen.
Nahuel Mercedes – Communications Manager