Bevordering groene export bovenaan de agenda
De ministeries van Financiën en Buitenlandse Zaken en Atradius DSB zijn ambitieus als het gaat om de vergroening van de exportkredietverzekering. Dit is extra kracht bijgezet na ondertekening van het Statement of Principles for Export Finance for Future (E3F) door Staatssecretaris voor Financiën, Hans Vijlbrief (Zie Haagse Zaken). Met het E3F initiatief neemt Nederland samen met zes andere Europese landen het voortouw bij de inzet van publieke exportfinanciering om klimaatvriendelijke en duurzame projecten te stimuleren, én om de afbouw van trajecten voor fossiele brandstoffen te onderzoeken en vorm te geven. Een belangrijke ontwikkeling voor Atradius DSB als uitvoerder van de exportkredietverzekering (ekv).
In 2020 introduceerde Atradius DSB al een aantal bijzondere regelingen om de ekv aantrekkelijker te maken voor groene transacties: het groene instrumentarium. Teneinde vast te stellen of een transactie voldoet aan de criteria om als groene transactie aangemerkt te worden, heeft Atradius DSB een groene taxonomie ontwikkeld, het zogenaamde ‘Groene Label’.
Groen instrumentarium, groen herstel
We willen groene export stimuleren en zo ook zorgen dat het voor exportbedrijven aantrekkelijk wordt om groener uit de crisis te komen. Daarom zijn er nu regelingen die net wat verder gaan om de exporttransacties van bedrijven te verzekeren. Denk daarbij aan start-ups en scale-ups die bezig zijn met groene innovaties en grote bedrijven die werken aan een transitie van bijvoorbeeld offshore olie en gas naar offshore windenergie. Maar met name voor het mkb kan de regeling export stimuleren. Transacties die voorheen niet onder de gewone exportkredietverzekering konden worden verzekerd, zijn nu onder een van de regelingen met nieuwe voorwaarden vaak wél verzekerbaar. We zien dat de regelingen van het Groen Instrumentarium hun eerste vruchten afwerpen.
Daarnaast wordt gewerkt aan de ontwikkeling van een groene exportontwikkelingsgarantie en de uitbreiding van de dekking van de investeringsverzekering voor groene investeringen. Met de groene ontwikkelingsgarantie willen we bedrijven helpen om financiering aan te trekken voor investeringen en onderzoek die groene export stimuleren. Het gaat om kleine en grote investeringen op het gebied van vergroening waar nog geen concrete exporttransactie aan ten grondslag ligt, maar waarbij het investeringsplan aantoont dat op den duur groene export wordt gestimuleerd. Een instrument dat in Nederland op dit moment nog niet bestaat. Voor de bestaande Regeling Investeringsverzekering kan er bijvoorbeeld gedacht worden aan de verhoging van de maximale geldigheidsduur van de verzekering of aan betere dekking voor niet-commerciële risico’s bij groene export. Over de aanvullende regelingen van het Groen Instrumentarium verwachten we later dit jaar meer te kunnen vertellen.
Het groen instrumentarium in het kort :
De volgende regelingen betreffen een uitbreiding van de dekking van de reguliere instrumenten voor exportkredietverzekering:
- Ruimer Nederlands content beleid voor groene projectfinanciering
- Versoepeling acceptatiecriteria voor kleine, groene transacties tot EUR 5 miljoen
- Verbreding ‘export’ definitie voor groene transacties
Het Groene Label Teneinde vast te stellen of een transactie voldoet aan de criteria om als groene transactie aangemerkt te worden, heeft Atradius DSB een groene taxonomie ontwikkeld, het zogenaamde ‘Groene Label’. Met het labelen van groene transacties kan de vergroening van de exportkredietverzekering in kaart worden gebracht zodat we dit kunnen meten en rapporteren.
Transacties worden als ‘groen’ gelabeld als deze substantieel bijdragen aan het reduceren van de snelheid van klimaatverandering (klimaatmitigatie) of het aanpassen aan de effecten van klimaatverandering (klimaatadaptatie). Klimaatmitigatie bestaat uit activiteiten die bijdragen aan het vermijden of beperken van broeikasgasemissies. Je kunt denken aan duurzame energievoorzieningen, de inzet van elektrische voer- en vaartuigen, klimaatslimme landbouw of projecten die leiden tot een substantieel efficiënter gebruik van natuurlijke hulpbronnen. Bij klimaatadaptatie gaat het juist om projecten die de kwetsbaarheid voor klimaatverandering aanpakken door aanpassingen te doen aan de leefomgeving. Denk bijvoorbeeld aan bescherming tegen zeespiegelstijging middels oplossingen in de waterbouw. Daarnaast is er een derde categorie van niet-klimaatgerelateerd groen. Deze omvat de activiteiten die niet rechtstreeks gericht zijn op de beperking van of aanpassing aan de klimaatverandering, maar wel een positief effect hebben op het milieu en verder gaan dan de lokale wettelijke vereisten, zoals slimme manieren van afvalbeheer en hergebruik en het duurzaam gebruik van water.
Voor rapportage doeleinden heeft Atradius DSB de definitie groen verder verfijnd door de categorieën onder te verdelen in tinten groen: licht, middel en donkergroen*. Door groene projecten te differentiëren kan Atradius DSB op termijn inzicht geven in hoeverre de ekv-portefeuille in positieve zin bijdraagt aan de vergroening van de Nederlandse export. Indien een groenlabel wordt toegekend kan een exporteur in aanmerking komen voor de vergroeningsmaatregelen, ongeacht de tint groen. Het Groene Label is op 14 januari jl. aangeboden aan de Tweede Kamer. De brochure ‘Het Groen Label’ kunt u vinden op onze website, en is ook beschikbaar in het Engels. De eerste resultaten over het groen-gehalte van de exportkredietverzekering zullen in het aankomende jaaroverzicht worden gepubliceerd. Vergroening is een van de prioriteiten van Atradius DSB. Naast dat de effecten van klimaatverandering een bedreiging vormen in de wereld, zien we tegelijkertijd dat dit ook veel kansen kan bieden voor het bedrijfsleven. We zien al in toenemende mate steeds meer aanvragen voor mooie innovatieve en duurzame projecten. Met de introductie van het Groen Instrumentarium en het Groene Label denken we aantrekkelijk regelingen te kunnen bieden en de ekv te vergroenen. We staan aan de vooravond om onze ambities te verwezenlijken en gaan hierover graag verder met onze klanten en andere stakeholders in gesprek.
* De tinten groen zijn een voortvloeisel uit de ‘shades of green’ van CICERO, een non-profit onderzoeksinstituut dat gespecialiseerd is in klimaat- en milieuwetenschap.
Arjen Walbroek - Senior Lead Sustainability