Haagse zaken
Één keer per jaar vergadert de Tweede Kamer over de exportkredietverzekering (ekv). Er wordt van alles besproken, maar vaak is er één onderwerp dat er uitspringt. Afgelopen november waren dat de klimaatdoelen van Parijs. Hoe kan de ekv hiermee in lijn gebracht worden? Iedereen was het erover eens dat je daarvoor groene projecten beter moet ondersteunen. Het debat spitste zich toe op de vraag of je ook steun voor fossiele projecten moet afbouwen. Immers, als Nederland dit alleen doet gaan de orders van Nederlandse bedrijven naar de concurrent in het buitenland en is niet alleen de exporteur niet geholpen maar het klimaat ook niet. Maar als we allemaal op elkaar wachten, gebeurt er nooit iets.
Staatsecretaris Vijlbrief gaf in het debat aan dat hij het belangrijk vindt dat het Nederlandse kabinet rond de afbouw van fossiel zoveel mogelijk met een soort kopgroep gaat werken. Hij stelde voor een high level conferentie te organiseren om een breder verbond te krijgen, waardoor je uit de klem komt van enerzijds niet te ver vooruitlopen en tegelijkertijd wel wat doen.
Op 14 april heeft Nederland met zes andere Europese landen het voortouw genomen. Met de lancering van de Export Finance for Future (E3F) coalitie hebben Frankrijk, Denemarken, Duitsland, Nederland, Spanje, Verenigd Koninkrijk en Zweden afgesproken om exportfinanciering voor klimaatvriendelijke en duurzame projecten te stimuleren en voor fossiele sectoren te beperken. Dat laatste betekent dat de landen zich committeren aan het beëindigen van ekv voor kolencentrales en direct aan kolengerelateerde projecten en onderzoeken hoe zij exportfinanciering voor andere fossiele sectoren het beste kunnen uitfaseren.
De landen uit de kopgroep werken dus allemaal aan het in lijn brengen van de ekv met de klimaatdoelen, maar doen dat op hun eigen manier en in hun eigen tempo. De kopgroep moet voor momentum zorgen. Het doel is dat steeds meer landen zich aansluiten. En samen zetten zij zich in om in de relevante multilaterale fora tot afspraken te komen. Zo zijn zowel het klimaat als het eerlijk speelveld gediend.
Met de E3F coalitie hebben we dus een nieuw instrument om tot internationale actie te komen. Niet alleen voor restricties, maar ook voor het stimuleren en ondersteunen van investeringen in groene projecten zoals klimaatvriendelijke technologieën, een schone energievoorziening en adaptatie. Dat is hard nodig, want de investeringen die nodig zijn voor de energietransitie zijn groot. De E3F coalitie komt eind van het jaar weer bijeen op de Nederlandse high-level conferentie die de staatsecretaris in november aan de kamer had toegezegd. Hopelijk zullen dan nog meer deelnemende landen vervolgstappen zetten voor een groenere export.
Lianne Raap - Directie Buitenlandse Financiële Betrekkingen, afdeling EKI