Landenspotlight:
Mexico
Als tweede land op de wereld dat de Mexicaanse onafhankelijkheid erkende in 1821, is Nederland een trouwe zakenpartner van de op één na grootste economie van Latijns-Amerika (na Brazilië) en de 16e ter wereld. Nederland is de op een na grootste buitenlandse directe investeerder in het land na de Verenigde Staten. En wij zijn een belangrijke handelspartner van Mexico.
De Nederlandse export naar Mexico bedroeg in 2020 €2,2 miljard en groeide volgens voorlopige handelscijfers van het CBS in 2021 behoorlijk. Nederlandse bedrijven exporteren vooral machines, voertuigen en minerale brandstoffen naar Mexico. Ons land is voor Mexicaanse bedrijven ook een belangrijke exportbestemming. Traditioneel voor groenten en fruit, maar tegenwoordig vooral voor elektronica. Volgens NLinBusiness zijn ongeveer 2.000 bedrijven met Nederlands kapitaal in Mexico actief, inclusief multinationals als Heineken, Vopak en FrieslandCampina. Het Holland House kent leden zoals Van Oord, Heerema, Shell en Damen. Als exportkredietverzekeraar heeft Atradius DSB omvangrijke transacties aan kapitaalgoederen de Atlantische Oceaan over geholpen.
Mexico is dan ook een aantrekkelijke zakenpartner met zijn bijna 130 miljoen inwoners, de nabijheid van de Verenigde Staten en de 13 vrijhandelsovereenkomsten met 50 landen (inclusief de EU) waarover het beschikt. De handelsovereenkomst met de EU is onlangs gemoderniseerd en wordt naar verwachting dit jaar bezegeld. Ook is Mexico een maritieme hub voor de regio. Mexico heeft een dubbele kuststrook, met een totale lengte van ongeveer 10,000 kilometer. De Atlantische kust van Mexico is bijna 3000 km lang en omvat de gasrijke Golf van Mexico met directe verbinding naar wereldhavens Houston, Louisiana, Miami en New Orleans. Connectie met Centraal-Amerika en de Caribische zee is een logisch gevolg. De tweede zeer lange kuststrook is te vinden aan de Stille Oceaan. Mexico kent dan ook aan beide kanten veel snelgroeiende havensteden zoals Veracruz, Lazaro Cardenas en Manzanillo.
Het World Economic Forum heeft onlangs Mexico geïdentificeerd als een groeimarkt en aanjager voor de duurzame scheepvaart en noemt daarbij bijvoorbeeld de potentie van het paradijselijke eiland Cozumel. De combinatie van de drukke scheepsroutes en de productie van schone energie kan er bijvoorbeeld voor zorgen dat opkomende kuststeden zich ontwikkelen tot expert in de overslag en opslag van schone brandstoffen voor de regionale scheepvaart.
Wat betreft die schone brandstoffen: Mexico huisvest het grootste zonnepark van Latijns-Amerika en tot voor kort ook het grootste windmolenpark. Dat is best opmerkelijk, want het land loopt met de energietransitie achter op de meeste landen in de regio. In 2019 werd 17% van de elektriciteit opgewekt met hernieuwbare energie. Dat is veel minder dan het regionale gemiddelde van 56%. Het aandeel van Mexico in de totale productie van hernieuwbare energie in de regio is met zo’n 6% ook heel klein. En veel minder dan het aandeel van 25% in het regionale bbp. Logisch toch, dat lage aandeel van hernieuwbare energie zou je denken. Mexico is immers een olieproducent. Maar die vlieger gaat niet op.
Andere olieproducenten in de regio, zoals Brazilië, Colombia en Ecuador, hebben veel hogere aandelen elektriciteit uit hernieuwbare bronnen van respectievelijk 82, 71 en 78%. Dat komt omdat zij veel meer dan Mexico beschikken over waterkracht als natuurlijke hulpbron.
Mexico behoort wel tot de voorlopers in de regio op het gebied van wind- en zonne-energie. Zo produceert het al vanaf het begin van deze eeuw windenergie. Vooral de deelstaat Oaxaca met zijn sterke winden is hiervoor zeer geschikt. Hier werd in 2009 het grootste windmolenpark van Latijns-Amerika voltooid door een samenwerkingsverband van Acciona Energia Mexico, een van oorsprong Spaans volledig hernieuwbaar elektriciteitsbedrijf, en het Mexicaanse cementbedrijf CEMEX. Mexico schaarde zich in 2012 bij de top-20 van landen wat betreft geïnstalleerde windcapaciteit. Hiermee werd de doelstelling van de Mexicaanse Wind Energie Associatie (AMDEE) gehaald. Inmiddels staan er 70 windmolenparken in 15 van de 31 deelstaten, vooral in Oaxaca, Tamaulipas en Nuevo León en behoort Mexico tot de internationale top-15 van geïnstalleerde wind capaciteit.
De productie van zonne-energie nam een grote vlucht in de jaren ’10 van deze eeuw. Dalende kosten en wetswijzigingen onder de vorige president hielpen hierbij. Een wet die in 2012 werd ingevoerd vereist namelijk dat in 2024 35% van de elektriciteit met hernieuwbare bronnen wordt opgewekt. De grondwetswijziging in 2013 liberaliseerde de elektriciteitssector, maakte veilingen mogelijk en creëerde certificaten voor schone energie. Dit gaf een boost aan de uitbreiding van de capaciteit van zonne-energie. De omstandigheden hiervoor zijn uitstekend. Inmiddels is de capaciteit aan zonne-energie bijna net zo groot als die van wind en behoort Mexico tot de internationale top-16. Het huisvest ook het grootste zonnepark van Latijns-Amerika, het Villanueva park, dat het Italiaanse energiebedrijf Enel bouwde in de Viescawoestijn in de staat Coahuila.
Maar de Mexicaanse energietransitie kan een nieuwe impuls goed gebruiken. En Nederlandse exporteurs en investeerders kunnen hierin zeker een rol spelen. Het momentum voor hernieuwbare energie is namelijk afgenomen onder de huidige president, López Obrador, die eind 2018 aantrad. Hij richt zich meer op de fossiele energiesector en annuleerde in mei 2020 contracten voor het leveren van elektriciteit uit wind- en zonne-energie aan de overheid. Tegelijkertijd breiden andere landen in Latijns-Amerika de capaciteit aan wind- en zonne-energie uit. Mexico huisvest inmiddels niet langer het grootste windmolenpark van Latijns-Amerika: dat staat sinds 2021 in Brazilië. En Chile bouwt nu een park in de Atacama woestijn dat nog groter is. Het huisvesten van de grootste wind- of zonneparken is natuurlijk geen doel op zich. Maar om een leidende rol te blijven spelen in deze bronnen van duurzame energie zal Mexico hierin moeten blijven investeren. Bovenal is dit nodig om de eigen energietransitie vooruit te helpen en bij te dragen aan net-zero C02 uitstoot in 2050. Dit biedt kansen voor het Nederlandse bedrijfsleven. Dit geldt vooral voor oplossingen voor offshore-windenergie, waarin Mexico geen ervaring heeft.
Greetje Frankena - Senior Economist
Nahuel Mercedes - Communication Manager
